Rusya-Ukrayna savaşı sebebi ile Avrupa’da enerji tutarları daha ilkin görülmemiş bir hızla ve üstün dereceli rakamlarda terfi etti. Enerjideki bu yükseliş enflasyonun da tırmanmasına niçin oldu.
Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde de Avrupa’da enerji ve tedarik zinciri sorunları yaşanıyordu sadece savaşla beraber Rusya’ya uygulanan yaptırımlar problemi büyüttü.
AB’nin harp sonrası uygulamaya başladığı yaptırımlarla Rusya’dan ithal etmiş olduğu fosil yakıtları azaltması ve Rusya’nın doğalgaz akışında kesintiye gitmesi tutarları daha oldukca artırdı.
Artık gelinen noktada Avrupa’da doğalgaz fiyatı yüzde 127,6, kömür fiyatı ise yüzde 96 arttı.
Eylül vadeli doğalgaz kontratların fiyatı 292,15 euro
Avrupa’da en fazla derinliğe haiz Hollanda merkezli sanal doğalgaz tecim noktası TTF’de işlem gören mart vadeli kontratların fiyatı 24 Şubat’ta 128,31 euro idi. Dün megavatsaat başına 272 eurodan oluşturulan eylül vadeli kontratların fiyatı, günü megavatsaat başına 292,15 eurodan tamamladı.
Doğalgaz fiyatı, 6 ayda yüzde 127,6 arttı
Böylece, savaşın başından bu yana dün en yüksek kapanış seviyesine ulaşan doğalgaz fiyatı, 6 ayda yüzde 127,6 artış gösterdi.
Gazprom, gaz sevkiyatını azalttı
Rus enerji şirketi Gazprom, 14 Haziran’da yapmış olduğu açıklamada, Şimal Akım hattı üstünden Avrupa’ya gaz sevkiyatının 167 milyon metreküpten 100 milyon metreküpe düşürüldüğünü bildirmişti. Şirket, 16 Haziran itibarıyla ise hat üstünden günlük 67 milyon metreküpe kadar doğalgaz sağlanabileceğini duyurmuştu.
Şimal Akım boru hattı üstünden Avrupa’ya günlük doğalgaz sevkiyat kapasitesini 27 Temmuz’da yüzde 20’ye düşürdüğünü açıklayan Gazprom, son olarak 19 Ağustos’ta söz mevzusu hat üstünden meydana getirilen doğalgaz teslimatlarının 31 Ağustos-2 Eylül tarihlerinde bakım sebebiyle askıya alınacağını bildirdi.
AB, doğalgaz ithalatını yıl sonuna kadar üçte iki oranında azaltmayı hedefliyor.
Kömürün ton fiyatı yüzde 96 arttı
API2 Rotterdam Kömürü Vadeli İşlemler Piyasası’nda işlem gören mart kontratlı kömürün tonu ise 24 Şubat’ta 192,35 dolardan işlem görürken, dün 376,95 dolara yükselerek 6 ayda yüzde 96 artış gösterdi.
Kömürün ton fiyatı, en yüksek kapanış seviyesinde
Kömürün ton fiyatı, savaştan bu yana en yüksek kapanış seviyesini 398,45 dolarla 2 Mart’ta görmüş oldu.
Rusya’dan Avrupa’ya kömür ithalatı durdu
Rusya’dan kömür ve öteki katı fosil yakıtların ithalatı, 10 Ağustos’ta yürürlüğe giren yaptırımlar kapsamında tamamıyla durduruldu. Cenk öncesinde AB’nin kömür ithalatında Rusya’nın oranı yüzde 45 seviyesinde bulunuyordu.
Petrol fiyatlarında dalgalanma devam ediyor
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ilk gününde 99,08 dolardan işlem gören Brent türü ham petrolün varili dün kapanışta 101,75 dolardan işlem görmüş oldu. Bu ürünün fiyatında 6 ayda gerçekleşen artış yüzde 2,7 oldu. Aynı dönemde Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 1,7 terfi etti.
Rusya-Ukrayna savaşının başından beri AB ülkeleri tarafınca kabul edilen en büyük yaptırımlardan kabul edilen 6’ncı yaptırım paketi geçen ayın başlangıcında onaylandı. AB, bu paket kapsamında Rusya’dan deniz yöntemiyle ham petrol tedarikini 5 Aralık, rafine ürün tedarikini ise 5 Şubat itibarıyla tamamen kesmeyi planlanıyor.
AB’nin Rusya’dan ham petrol ithalatı günlük averaj 2,2 milyon varil, petrol ürünleri alımı ise 1,2 milyon varil seviyesinde bulunuyor.
AB ülkeleri yeni arayışa girdi
Geçen yıl ithal etmiş olduğu günlük ortalama 11 milyon varil ham petrol ve petrol ürünlerinin ortalama yüzde 30’unu olar 3,4 milyon varil Rusya’dan elde eden AB ülkelerinin, yeni tedarikçi arayışı devam ediyor.
ABD ve Avrupa ülkelerinin Rus petrolüne yönelik engelleme uygulamasının peşinden arzın daralacağı endişeleri artarken, Rus petrol üretimine dair belirsizlikler ve OPEC+ grubunun kısıtlı üretim artışları son 6 ayda petrol fiyatlarında varil başına averaj 45 dolar civarında dalgalanmaya niçin oldu.
Brent petrolün varil fiyatı dalgalı seyretti
AA’nın haberine bakılırsa, Brent türü petrolün varil fiyatı 3 Mart’ta 139,13 dolara kadar çıkarak Temmuz 2008’den bu yanaki en yüksek seviyeyi görürken, 17 Ağustos’ta 91,50 dolara kadar düştü. WTI ham petrolün varili ise 7 Mart’ta 130,50 dolar seviyelerindeyken 16 Ağustos’ta 85,75 dolara geriledi.
ABD’nin başı çekmiş olduğu bazı Batılı ülkelerin stratejik petrol rezervlerinden nisan-ekim aylarında toplamda 240 milyon varil ham petrolü piyasaya sunma planları fiyat artışlarını geçici de olsa kısıtladı.
