HIV, koronavirüs ve maymun çiçeği hastalıklarını atlatan Harun Tulunay, bilhassa maymun çiçeği hakkında yayılan yanlış bilgiler sebebiyle damgalandığını söylemiş oldu.
Koronavirüs hemen hemen gündemden düşmemişken, dünya maymun çiçeği virüsü ile sarsıldı.
9 aylık sürede virüs, 78 ülkede 18 binden fazla kişiye bulaştı.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Başkanı Tedros Ghebreyesus, birkaç gün ilkin yapmış olduğu açıklamada, vakaların yüzde 70’den fazlasının Avrupa’da, yüzde 25’inin ABD’de görüldüğünü, hastaların ortalama yüzde 10’unda ise hastaneye yatış icap ettiğini kaydetti.
Maymun çiçeği virüsü sebebiyle, küresel acil durum deklare edildi. Olay sayılarının hızla arttığı ABD’deki Kaliforniya eyaletinin San Fransisco bölgesi ile New York eyaletinde de önceki gün halk sağlığı acil durumu deklare edildi.
Maymun çiçeğinden Afrika dışındaki ilk ölüm ise önceki gün Brezilya ve İspanya’dan bildirildi.
Dünyayı korkutan 3 hastalığı yendi
DHA’nın haberine bakılırsa; İngiltere’de yaşayan Harun Tulunay (35), dünyayı korkutan üç hastalığı geçirmesiyle dünya gündeminde yer aldı.
Tulunay NCE HIV ile savaşım etti, peşinden koronavirüs geçirdi. Geçtiğimiz haziran ayında ise maymun çiçeği virüsü sebebiyle 11 günü hastanede olmak suretiyle ortalama 3 hafta karantinada kaldı.
Hastalığın farkındalık yüzü oldu
Londra’da maymun çiçeği teşhisi alan Türk hasta Harun Tulunay, yaşamış olduğu hastalık deneyimini toplumsal medyasından açıkça paylaşan Avrupa’daki ilk hasta oldu.
Tulunay’ın bu açıklamaları, Birleşmiş Milletler (BM) ve DSÖ’nün resmi sitelerinde de paylaşıldı. Avrupa’da maymun çiçeği bulunduğunu açıklayan ilk hasta olduğundan Dünya Sıhhat Örgütü onu, hastalığın farkındalık yüzü olarak tanıttı.
HIV, koronavirüs ve maymun çiçeğini geçirdi, damgalanmaktan kurtulamadı VİDEO
“Artık tükürüğümü dahi yutamayacak hale erişince hastaneye yatırdılar”
2015’de İngiltere’ye yerleştiğini, 2016 yılının haziran ayında HIV teşhisi aldığını ve koronavirüse de yakalandığını özetleyen Tulunay, maymun çiçeği teşhisiyle ilgili tecrübesini ise şu şekilde özetledi:
“Bu yıl, gene haziran ayında, (12’si 13’ü civarıydı) yüksek ateş ve aşırı üşüme, titreme, ter boşalması, lenf bezlerimde şişme ile hastalandım. Ilkin korona olduğumu sandım şundan dolayı tüm viral enfeksiyonlar neredeyse aynı emarelerle başlıyor. Fakat 4-5 tane kontrol yaptırdım, hepsi negatif çıktı. Üşüttüğümü ya da ağır bir grip geçirdiğimi düşündüm. Bir haftayı geçmesine karşın ateşim düşmedi, aksine 40 dereceye kadar terfi etti. Acil servisi aradım, durumumu izlememi, daha da ağırlaşırsam yine aramamı söylediler. Doğal ki bu benim maymun çiçeği tanısı almamı geciktirdi. Birkaç gün sonrasında bir tek burnumda, ufak bir lezyon ortaya çıktı. Kollarımdaki kızarıklıklar yüksek alevden zannedildiği ve vücudumda yaygın lezyon olmadığı için, kimsenin aklına maymun çiçeği gelmedi.
Devamlı başka bir enfeksiyon arandı. Hatta acilde, bademcik iltihabı olduğu düşünülerek penisilin (antibiyotik) verildi. İki hafta sürdü bu süreç. Artık tükürüğümü dahi yutamayacak hale erişince hastaneye yatırdılar. 3 gün sonrasında da kontrol sonucum pozitif geldi ve tedavime başlandı.
“Türkiye’deki arkadaşlarımı arayıp ağlıyordum”
Dört duvar bir hastane odası, camı bile açılmıyor. Doktorlar içeriye girerken hazmat süit (hazardous materials suit, yüksek korunma tulumları) giyiyor, giriş çıkışta sizin dokunduğunuz hiçbir şeye dokunulmuyor, odanıza giren hiçbir şey yine dışarı çıkamıyor. Siz aslına bakarsan dışarı çıkamıyorsunuz, yanınıza kimse giremiyor. Tek gördüğünüz şey doktorlarınızın o koruma tulumları içindeki iki gözü. Doğal ki ürkütücü bir durum. O günlerde Türkiye’deki arkadaşlarımı arayıp ağlıyordum, acaba ölüyor muyum ben? Hiçbir şey iyiye gitmiyor, ne oluyor diye aşırı bir kaygı hali yaşıyordum.
HIV’e yakalandığım vakit semptomsuzdum, tedaviye başlandı ve hiçbir yan tesiri olmadan viral yüküm sıfırlandı, oldukca şükür bulaştırıcılığım bitti. İki kere korona geçirdim. Aşılarım yardımıyla hafifçe geçti. Onlarda bu kadar korkmamıştım.
“İnsanlardan gelen negatif tepkiler yıpratıcı oldu”
Maymun çiçeğinde hastaneden çıktıktan sonrasında tüm lezyonlar yok olana kadar evinizde kapalı kalmak zorundasınız. Bunun ne kadar süreceği de belli değil. Hani koronada 10-14 gün diyorduk mesela. Tüm o belirsizlikler, ruhsal olarak şaşırtıcı ve hayret verici yıprattı. Fakat en o kadar da hastalık deneyimimi paylaştıktan sonrasında (toplumsal medyada) insanlardan gelen negatif tepkiler yıpratıcı oldu. İngiltere’de bir HIV derneğinde eğitim koordinatörü olarak çalışıyorum.
“Hastalıkla ilgili oldukca fazla yanlış data yayıldı”
İnsanlar ne yazık ki HIV mevzusunda da 30-40 yıl önceki bilgilerle, o ‘AIDS’e dönmüş’ HIV vakalarında kaldıkları için, HIV’e de hala damgalama ile yaklaşıyorlar. HIV bir tek eşcinsellerin hastalığı sanılıyordu fakat bugün heteroseksüeller içinde daha çok yayılmış olduğu kanıtlandı. Şimdi maymun çiçeğinde de aynı damgalamaları görüyoruz ne yazık ki. Oysa bu hastalıkla ilgili oldukca fazla yanlış data yayıldı.
“Aniden hastalık temsilcisi şeklinde bir konuma oturmuş oldum”
Geçtiğimiz günlerde de hastalığın bulaş yollarına dair yeni bir izahat yayınladı DSÖ tarafınca, yan yana uzun süre dans ettiğiniz insanlardan bile bulaşabilir dendi. Bu hastalıkla ilgili deneyimlerini toplumsal medyada açıkça özetleyen Avrupa’daki ilk hasta da ben olduğum için, bu deneyimimi hastanede çektiğim fotoğraflarım ve videolarımla birlikte tüm dünya ülkeleri ile paylaşmak istediklerini ve bu tarz şeyleri kullanarak bir farkındalık kampanyası yapmak istediklerini ilettiler. Memnuniyetle kabul ettim ve aniden hastalık temsilcisi şeklinde bir konuma oturmuş oldum.
“Yalnız eşcinsel bireylerde bulunduğunu düşündükleri için kendilerine kondurmuyorlar”
İnsanların bir çok kim bilir lezyonları görüyor fakat damgalanacağını düşündükleri için korkuyor, doktora gitmiyor. Ya da bir tek eşcinsel bireylerde bulunduğunu düşündükleri için kendilerine kondurmuyorlar. Bilincinde olmadan bulaştırmaya devam ediyorlar. Ne yazık ki ben daha bugün İstanbul’da bir dermatoloji uzmanına gittim ve muayenenin ortasında beni haberlerden hatırlamış olduğu için muayeneyi kesip (hastalık bulaştıracağımı düşünerek) klinikten çıkardı. Her şeyin daha bu kadar başındayken, durdurabileceğimiz, tedavisi dahi olan bir hastalığı, damgalanma yüzünden, insanları korkutarak daha fena bir hale getireceğimizden oldukca endişeliyim. Tedbir alınmazsa, sıhhat sistemini oldukca ciddi yükler getirebilecek durumda. Bu mevzuda Sıhhat Bakanlığı ve devlet yetkililerinin bir an ilkin hem halkı hem de bilhassa acil hekimlerini, aile hekimlerini doğru bir halde bilgilendirmeleri gerekiyor ki bu şekilde emarelerle gelen kişilere maymun çiçeği testi de yapılsın. Ek olarak aşısı da var ve bir an ilkin aşı siparişinin verilmesi, risk gruplarına dağıtımının yapılması gerekiyor.
“Yalnız cinsel yolla bulaşan bir hastalık değil maymun çiçeği”
Eğer vücudunuzda kabuklu yaralar, su toplamış bölgeler hala duruyorsa, hala bulaştırıcılığınız var anlama gelir. Ne kadar süreceği tamamen sizin bünyenize bağlı. 2 hafta da olabilir, 1 ay da. Benim için 2,5 hafta sürdü. Ben hastalığı evimde kalan bir arkadaşımla kullandığımız ortak eşyalardan kaptığımı düşünüyorum. Burnumdaki lezyon haricinde vücudumun hiçbir yerinde lezyon yoktu. Boğazım kötüleşti bir tek. Şu yanlış anlamayı düzeltmeyi oldukca isterim. Yalnız cinsel yolla bulaşan bir hastalık değil maymun çiçeği. Şimdiye kadar daha oldukca Afrika’da görülüyordu cinsiyet fark etmeksizin. Şu anda dünyaya bakmış olduğunuzda mesela ABD’da 14-15’e yakın ev hanımına bulaştığı biliniyor. Hamile bayanlara bulaştığı açıklandı, çocuklarda ortaya çıktı.
Dünya genelinde 18 bin olay var ve her 5 günde bir açıklanan sayılar da artıyor. Demek ki bu, herkesi etkileyebilecek bir hastalık. Fakat insanlara devamlı yanlış bilgilendirmeler yapılmış oldu başlangıçta. Yalnız eşcinsel fertleri etkiliyor, belli bir kesim içinde oldukca sık görülüyor şeklinde. Bu da öteki insanların korunmamasına, hatta bir ihtimal çocuklarına, eşlerine, daha risk grubu altındaki insanlara bulaştırmasına sebep oldu.”
